Hisên: Rojava'da Kürtçe aktif biçimde kullanılıyor ve rolünü oynuyor
TEV-ÇAND Hesekê Xabur Merkezi üyesi Hisên, "Bugüne baktığımızda Kürt dili yüzde seksen aktif biçimde kullanılıyor ve rolünü oynuyor" dedi.
Devrimden önce Kürtlerin yaşadığı yerler dahil tüm okullarda eğitim dili Arapçayken, Rojava devrimiyle birlikte Kürtçe yaygın bir şekilde kullanılıyor. Rojava devrimiyle birlikte dil, kültür ve sanat alanlarında önemli gelişmeler yaşanırken haklar da Kürtçeye sahip çıktı.
Mezopotamya Demokratik Kültür ve Sanat Hareketi (TEV-ÇAND) Hesekê Xabur
Merkezi üyesi Fayîz Hisên, 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı dolayısıyla Kürtçenin kültür ve sanat alanıyla etkileşimini ETHA'ya değerlendirdi.
'DİLİMİZİ GİZLİ ÖĞRENİYORDUK'
Kürtçe'nin hep inkar edilerek yasaklanan bir dil olduğunu söyleyen Hisên şunlara değindi: "Yasaklı dil olmasından kaynaklı Kürt dili geçmişten günümüze daha çok dengbêjlik geleneğiyle beraber geldi. Kürtçe yazı yazmak zaten yasaktı. Kürdün eylemlerini, yaşadığı olayları anlatması, hayatını anlatması ve sonraki nesillere aktarma süreci dengbêj kültürüyle gelişti. Devrimden önce dilimizden kaynaklı çok fazla engelle karşılaştık. Kürtçe eğitim veren bazı öğretmenler vardı onların evlerine gidip gizliden eğitim görüyorduk. Çünkü devlet duysaydı hapishaneye atarlardı. Böylesi zorlu süreçlerden geçtik."
'KÜLTÜR VE DİL ARASINDA GÜÇLÜ BİR BAĞ VAR'
Rojava devriminden sonra dil, kültür ve sanat alanlarındaki gelişmelerin önemini vurgulayan Hisên, dilin geliştirilmesinde ve yaygınlaştırılmasında kültürün önemli bir rol oynadığının altını çizdi. Hisên, "Herkes biliyor Kürtlerin yaşadığı yerler de dahil olmak üzere tüm okullarda eğitim dili Arapçaydı. Devrimden sonra da Kürt halkı bu konuda bir süre daha kaygı yaşadı doğrusu. Çocuklarımızı Kürtçe eğitim okullarına gönderelim mi göndermeyelim mi gibi tereddütler oldu. Devrim başarıyla devam edecek mi etmeyecek mi? Kürtçe okuyanların diploması kabul görecek mi gibi sorular vardı. Bu kaygıların olduğu süreçte kültür- sanat alanı olarak eylemlere başladık. Çocuklara Kürtçe şarkılar öğrettik, tiyatro oyunlarını oynattık. Kürtçe hikayeleri çocuklara anlatmaya başladık. Bütün çocukları toplayıp Kürt dilini onlara tanıtıyorduk."
Kürt dilini bugünkü düzeye getirilebilmesi ve Kürtçe eğitim için çok bedel ödendiğine dikkat çeken Hisên, "Kürtçe'nin gelişip bugünlere gelmesi için zor süreçlerden geçildi. Fakat şimdi bakıyoruz Kürt dili anlaşmalarda geçiyor, okullarda eğitim dili oldu, tabelalar Kürtçe oldu, Kürtçe okuyanların eğitim diplomaları kabul görmeye başlandı. Bu konularda her yerde gelişmeler oldu. Bugüne baktığımızda Kürt dili yüzde seksen aktif biçimde kullanılıyor ve rolünü oynuyor" dedi.
'KÜLTÜR VE SANAT ALANI DEVRİMCİ BİR ROL OYNADI'
Kürtçenin aktif kullanılmasında kültür-sanat alanının rolüne değinen Hisên, "Bu çalışmalarla birlikte halk ikna oldu 'bu benim ana dilimdir, yaşamımdır' demeye başladı. Dilimle yaşamalıyım fikri benimsendi. Kültür ve sanat alanı bütün alanlarda devrimci bir rol oynadı özellikle dil alanında da böyle bir rolü oldu" şeklinde ifade etti.
Kürt Dil Kurumu'nun (SZK), Hawar dergisinin başlattığı adımları takip ederek, onların projelerini hayata geçirdiğini belirten Hisên, Kürt dilinin başarısında iki kurumun emeğini unutmamak gerektiğini söyledi.