GÜNCEL

Seyit R�za ve arkada�lar� katledili�inin 88. y�l�nda an�ld�

HABER MERKEZ�
15 Kas�m 2025 Cumartesi

Dersim, Malatya ve Antalya'da bir araya gelenler Seyit R�za ve arkada�lar�n�n katledili�inin 88. y�l�nda anma etkinli�i düzenledi. Anmada, Dersim halk�ndan özür dilenmesi ve Seyit R�za ve arkada�lar�n�n mezar yerlerinin aç�klanmas� istendi.

Katledili�lerinin 88. y�l�nda Seyit R�za ve arkada�lar� Dersim, Malatya ve Antalya'da an�ld�. Anmalarda, �u talepler s�raland�: "Seyit R�za ve idam edilen di�er alt� can�m�z�n mezar yerleri aç�klanmal� ve cenazelerinin Dersime nakli engellenmemelidir. Ar�ivler aç�lmal�, Dersim ismi iade edilmelidir. Sürgünler, kay�plar, el konularak götürülen çocuklar�m�z�n listesi ve ak�betleri aç�klanmal�d�r. Asimilasyon, zorunlu göç, do�a katliam� ve her türlü �iddet biçimine son verilmelidir. Devlet taraf�ndan aç�k ve resmi bir özür kamuoyu önünde ilan edilmelidir. Soyk�r�m tan�nmal�d�r."

DERS�M
Dersim'de Sanat Soka��ndan Seyit R�za Meydan�na "Însanê kam�lî xo vîr ra meke" pankart�yla yürüyü� yap�ld�. Anmaya Halklar�n E�itlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) E� Genel Ba�kan� Tülay Hatimo�ullar�, Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) E� Genel Ba�kan� Çi�dem K�l�çgün Uçar, Demokratik Alevi Dernekleri (DAD) E� Genel Ba�kan� Kadriye Do�an, Dersim Dernekleri Federasyonu (DEDEF) Genel Ba�kan� Ali R�za Bilir, DEM Parti Dersim Milletvekili Ayten Kordu, yerine kayyum atanan Dersim Belediye E�ba�kanlar� Birsen Orhan ile Cevdet Konak ile Dersim'deki siyasi parti ve demokratik kitle örgütlerinin temsilcileri ile çok say�da ki�i kat�ld�.

'�DAMLARDAN BUGÜNE 88 YIL GEÇT�'
Bas�n metnini Ergin Tekin okudu. 15 Kas�m 1937 tarihinin bir halk�n, bir kültürün ve bir inanç dünyas�n�n sistematik olarak hedef al�nd�� Dersim Katliam�n�n simgesel günlerinden biri oldu�u belirten Tekin, "Bugün hala yüzle�ilmemi� bir tarih, kapanmam�� yaralar ve adaleti bekleyen bir haf�za olarak kar��m�zda durmaktad�r. Dersim ileri gelenlerinden Sey R�za, Resik Wusen, Wusené Seydi, F�nd�q A�a, Hesen A�a, Hesené �vrayimé Q�ji, Aliyé M�rzé S�li, savunma haklar�n�n dahi olmad�� düzmece bir mahkemede yarg�lanarak idam edilmi�tir. Cenazeleri ise teslim edilmedi�i gibi bugüne kadar mezar yerleri dahi aç�klanmam��t�r. �damlardan bugüne 88 y�l geçti. Bugünün iktidar� AKP, y�llar boyunca Dersim'in ac�s�n� seçim malzemesi yapm��, sözde yüzle�me söylemlerini günübirlik, politik hesaplara kurban etmi�tir. Bugün ortada ne aç�lm�� ar�iv vard�r ne bulunmu� kay�p çocuklar ne de gerçek bir özür" dedi.

Bunlar�n aksine Dersim'in da�lar�n�n maden �irketlerine, derelerinin barajlara, halk�n�n bask�c� politikalara teslim edilmeye çal��ld��n�n alt�n� çizen Tekin, �unlar� söyledi: "Halk�n iradesi kayyumlarla gasp edilmekte, inanç de�erleri yok say�lmakta, kimli�i ve kültürü sistematik biçimde bask�lanmaktad�r. Seyit R�za'n�n sözleri hala kula��m�zdad�r: 'Ay�pt�r, zulümdür, cinayettir.' Bugün bu sözlerin muhatab� yaln�zca tarihin karanl�k sayfalar� de�il; yüzle�mekten kaç�nan, hakikati erteleyen günümüz siyasal yakla��m�d�r. Kürt ve Alevi kimliklerimiz nedeniyle ya�at�lan nice haks�zl�k ve travmalar�n ancak nitelikli bir yüzle�me temelinde e�it yurtta�l�k hukukunun tan�narak a��labilece�ine olan inanc�m�z� bir kez daha vurguluyoruz."

DO�AN: HALA MESC�TLER, CAM�LER DAYATILIYOR
Söz alan DAD E� Genel Ba�kan� Kadriye Do�an, "O gün idam edilen Seyit R�za ve yol arkada�lar�yla birlikte Dersim'de on binlerce can katledildi. Bugün itibar�yla Dersim'de de�i�en nedir diye sordu�umuzda de�i�en hiçbir �ey yok. Seyit R�za ve yolda�lar�n�n boynundaki ilmik hala bizim boynumuzda durmaya devam ediyor. O gün bize medeniyet getiriyorlard�. Acaba bugün bundan vazgeçmi�ler mi? Bugün bunun ad�na ne koyuyorlar? Hala köylerimize, mezralar�m�za, ilçelerimize nüfusunun yüzde 98'i Alevi oldu�u halde mescitler ve camiler dayat�l�yor" dedi.

B�L�R: DERS�M HALKIYLA YÜZLE�MEK ZORUNDASINIZ
DEDEF Genel Ba�kan� Ali R�za Bilir, "Geçmi�te ya�anan ac�lar halen devam ediyor. Y�llard�r Dersimliler olarak devlete yapt��m�z ça�r� devam ediyor. Ancak mevcut siyasal iktidar kulaklar�n� t�kayarak bunu görmezlikten geliyor. Elbette ki bizim devletle bu konuda hesapla�ma gibi bir niyetimiz yok. Ancak devlete aç�ktan ça�r�m�z var ve diyoruz ki Dersim halk� ile yüzle�mek zorundas�n�z" ifadelerini kulland�.

UÇAR: SEY�T RIZA'DAN SONRA KÜRD�STAN'IN EVLATLARI ÖZGÜRLÜK �Ç�N SAVA�TI
Seyit R�za ve arkada�lar�n�n kimli�i, varl��, dili ve inanc�n� savundu�unu belirten DBP E� Genel Ba�kan� Çi�dem K�l�çgün Uçar, "Hükümet neyi dü�ünüyordu? Hükümet 'Ben bir ulus devlet kurdum, bunun içinde ya�ayan herkes Türk olmal�' diyordu. �smet �nönü'nün bir söylemi var: 'Bizim birinci vazifemiz Türklü�e kar�� gelen, Türkçülü�ü kabul etmeyen bir ki�i varsa onu bu vatandan atar�z.' Dersim'de hem tertele hem katliam hem de soyk�r�m vard�. Do�am�z elimizden al�nd�, k�z çocuklar�m�z� kendilerine hizmetkar yapt�lar. Kim onlar� hizmetkar yapt�? Kaz�m Orbay, Celal Bayar yapt�. Kad�nlar�, ya�l�lar� öldürdüler. Bu topraklar, bu dervi� mekan� sadece bir kent de�il, bizim haf�zam�zd�r, inanc�m�zd�r, gelece�imizdir. Bundan sonra bizim bu topraklar�n diline sahip ç�kmam�z gerekiyor. Topra��n özgürlü�ü için mücadele edenler bu haf�zay� bize b�rakt�lar. Bu haf�zay� bir miras olarak b�rakt�lar. O miras bitmedi, o yol kapanmad�. Seyit R�za'dan sonra Kürdistan'�n evlatlar� özgürlük için sava�t�lar. Geçmi�lerini, haf�zalar�n� unutmad�lar, özgürlük mücadelesinden taviz vermediler. Biz diyoruz ki; e�er bir toprakta insanlar ya��yorsa özgür olmal�lar. Bizim verdi�imiz mücadelenin özü budur. Bize devredilen miras� içselle�tirmi�iz. Onu mücadelemizde ta��m��z" dedi.

HAT�MO�ULLARI: MUAV�YE'N�N OYUNLARI BU TOPRAKLARDA B�TM�YOR
1937-1938'de Dersim'in tamam�n�n kana buland��n� dile getiren DEM Parti E� Genel Ba�kan� Tülay Hatimo�ullar�, "Gerçek bir yüzle�me ya�anmad�� sürece bizler bu ac�lar� ifade etmeye, bu konuda hak talebinde bulunmaya ve mücadele etmeye devam edece�iz. Dersim Tertelesiyle yüzle�ilmeli ve Dersim halk�ndan özür dilenmeli. Bugün Alevi canlar�m�za tarih boyunca ya�at�lan katliamlara ne yaz�k ki yenileri ekleniyor. Bak�n 21. yüzy�lday�z ve Suriye'de Alevi katliamlar� ya�and�. Bugün bu topraklar birçok Alevi katliam�na ne yaz�k ki tan�kl�k etti. Koçgiri, Dersim, Sivas, Çorum ve Gazi. Bu katliamlarla hesapla��lmas� gerekiyor. Bu ac�lar�n son bulmas� gerekiyor. Ama ne yaz�k ki Alevi canlar�m�z� asimile etmek, inançlar�n� yok saymak, onlar� sünnile�tirmek ve resmi ideolojiye adapte etmek için devletin oynad�� oyunlar bitmiyor. Yani Muaviye'nin oyunlar� bu topraklarda bitmiyor. Yenilerine yenileri ekleniyor" dedi.

ANTALYA
DEM Parti Antalya �l Örgütü, Seyit R�za ve mücadele arkada�lar�n�n idam edili�lerinin 88. y�l dönümünde bir anma etkinli�i düzenledi. Bas�n metnini Mustafa Vakit okudu. Anmada, halk�n yüz y�ld�r hakikatle yüzle�me, Dersim'de kaybedilenlerin ak�betinin aç�klanmas� ve mezars�zl�k politikas�n�n son bulmas� taleplerini dile getirdi�i belirtildi. Abdullah Öcalan'�n 27 �ubat tarihli Bar�� ve Demokratik Toplum Ça�r�s�na at�f yap�larak, bu ça�r�n�n adalet, hakikatlerin aç��a ç�kar�lmas� ve toplumsal bar��n tesisi aç�s�ndan önemine dikkat çekildi.

Aç�klamada ayr�ca, 13 Kas�m 1960'ta Rojava'n�n Amûdê kentinde 250'den fazla çocu�un hayat�n� kaybetti�i sinema facias� da an�ld�. Facian�n, kap�lar�n�n askerler taraf�ndan kilitlendi�i ve yang�n söndürme çabalar�n�n engellendi�i yönündeki tan�kl�klarla birlikte, "bilinçli bir katliam" oldu�una dair iddialar� güçlendirdi�i ifade edildi. DEM Parti Antalya �l Örgütü, ya�am�n� yitiren çocuklar� rahmetle anarak çocuklara yönelik �iddet, asimilasyon ve kimliksizle�tirme politikalar�na kar�� mücadeleyi sürdüreceklerini vurgulad�.

Anma, Seyit R�za ve yol arkada�lar�n�n e�siz direni�ine duyulan sayg�n�n yinelenmesi ve onlar�n miras�n� sürdürme kararl�l��yla sona erdi. DEM Parti Antalya �l Örgütü, halklar�n onurlu ve ortak gelece�i için bar�� ve demokratik toplum mücadelesine devam edeceklerini belirtti.

MALATYA
Dersim Katliam�n�n 88. y�l�nda Malatya'da anma etkinli�i düzenlendi. DAD Malatya �ubesi, Seyit R�za ve alt� Dersimli kanaat önderinin idamlar�n� anmak üzere bir araya geldi. Bas�n aç�klamas�n� DAD Malatya �ube E� Ba�kan� Onur Özkul okudu. Dersim'de ya�ananlar�n a��r bir insanl�k suçu oldu�unu ifade eden Özkul, kimyasal gazlar, geni� askeri birlikler ve hava sald�r�lar�yla gerçekle�tirilen katliamda binlerce ki�inin öldürüldü�ünü hat�rlatt�. Katledilenlerin bir k�sm�n�n toplu mezara dahi konulmadan derelere at�ld��n�, k�z çocuklar�n�n ise ailelerinden kopar�larak bilinmeyen yerlere götürüldü�ünü belirtti.

Özkul, Dersim halk�ndan özür dilenmesini istedi.

VAN
Kürdistan'�n pek çok kentinde Demokratik Kurumlar Platformu (DEKUP) taraf�ndan eylemler yap�ld�.

Van'da Sanat Soka��nda yap�lan eylemde, Seyit R�za ve arkada�lar�n�n unutulmayaca�� belirtildi.

A�RI
DEM Parti A�r� il binas�nda da Seyit R�za ve arkada�lar� için anma etkinli�i düzenlendi. DBP, DEM Parti il ve ilçe örgütleri, MEBYA-DER, D�K üyelerinin de kat�ld�� anma sayg� duru�uyla ba�lad�. D�K üyesi �lhan Tan, "Yüzy�llard�r zalimler, barbarlar ve bedeviler Kürt milletine Kerbela'y� ya�att�. Bugün Seyit R�za'n�n �ehit edildi�i gündür. Ama hala Seyit R�za'n�n kabri saklan�yor. Bizler, art�k bunun aç�klanmas�n� ve Seyit R�za'ya yak��r bir �ekilde anmalar düzenlemek istiyoruz" dedi.

Konu�man�n ard�ndan sinevizyon gösterimi yap�ld�.

ERZURUM
Erzurum'un Karayaz� ilçesinde de yo�un kar ya�� alt�nda aç�klama yap�ld�. DBP �l E�ba�kan� Ramazan Karaka�, Seyit R�za ve arkada�lar�n�n mücadelesini bar�� ve demokratik toplumla taçland�racaklar�n� söyledi.

MU�
DEM Parti Mu� �l binas� önünde bir araya gelen kitle, Kürtçe ve Türkçe "1937-38 Dersim katliam� unutmad�k. Seyit R�za ve yolda�lar�n� sayg�yla an�yoruz" pankart�yla Kobanê Meydan�na yürümek istedi. Polisin engellemek istedi�i yürüyü�, sessiz bir �ekilde yap�ld�.

Demokratik �slam Kongresi (D�K) yöneticisi Hikmet Güler yapt�� aç�klamada, "Dersim'de ya�anan trajedi bugüne kadar toplumun haf�zas�nda derin izler b�rakm��t�r. Toplum bu yüzy�lda katliamlarla yüzle�ilmesi ve hakikatlerin aç��a ç�kar�lmas� talebinde bulunmakta ve yeni bir yönetim formunun in�a edilmesine ihtiyaç duymaktad�r" dedi.

�IRNAK
��rnak'ta DEM Parti binas� önünde aç�klama yap�ld�. Eylemde söz alan DEM Parti Milletvekili Mehmet Zeki �rmez, katliamda ya�am�n� yitirenleri and�, "Türkiye Cumhuriyeti tek millet anlay�� dayatmalar� üzerine kuruldu. Buna kar�� Kürt halk� birçok isyan geli�tirdi ve binlerce ki�i katledildi. Dersim halklar� Osmanl� döneminde yüzlerce y�l özerk ya�ad�. Cumhuriyetin kurulmas� ile Dersim halklar� hedef al�nd�. Kürt halk�n�n istekleri var. Bir süreç var. Devlet bu süreçte ya�ananlar� oldu�u gibi aç��a ç�karmal�. Katliamda ya�am�n� yitiren ve mezar yerleri belli olmayanlar�n mezar yerleri aç�klamal�" ça�r�s�nda bulundu.

Aç�klama, "Seyit R�za rûmeta me ye" slogan�yla sona erdi.

Bitlis'in Tatvan ilçesinde de DEM Parti önünde aç�klama yap�ld�.

Seyit R�za ve arkada�lar� katledili�inin 88. y�l�nda an�ld�

�lgili Haberler