21 Mayıs 2024 Salı

Kürt kentlerinde 1 Mayıs: Gündem açlık grevi direnişi

1 Mayıs'ta Kürt kentlerindeki emekçiler de mitingler için toplanmaya başladı. Gündemleri, tecride karşı devam eden açlık grevi direnişi.
1 Mayıs'ta Kürt kentlerindeki emekçiler de mitingler için toplanmaya başladı. Gündemleri, tecride karşı devam eden açlık grevi direnişi.
 
ANTEP
Antep'te 1 Mayıs kutlaması binlerce işçi, emekçi ve gencin katılımıyla gerçekleşti. Yeşilsu Parkı'ndan miting alanı olan Kırkayak Parkı'na yürüyen kitle örgütlerinin caddeden yürümesine izin verilmezken, Emek Partisi üyeleri ile polis arasında arbede yaşandı. Arbedenin ardından tekrar yürüyüşe geçen kitle örgütleri, "Baskılar bizi yıldıramaz", "Zafer direnen emekçinin olacak" sloganları atarak miting alanına girdi. Coşkuyla kutlanan 1 Mayıs mitinginde, kıdem tazminatının fona devrinin engellenmesi, krizin faturasının işçilerin, emekçilerin omzuna yüklenmemesi, zorunlu bireysel emeklilik (BES) dayatmasının son bulması, kriz döneminde iyice artan işsizlikle mücadelenin yükseltilmesi; kadınların bedenine, kimliğine, emeğine uzanan gerici politikaların geri çekilmesi ile kadın ve çocuklara yönelik istismarın engellenmesi talepleri öne çıktı.
 
Miting sırasında konuşan KESK Şubeler Platformu Dönem Sözcüsü Ali Ersönmez, 1 Mayıs'ın işçi ve emekçilerin birlikte mücadelesinin simgesi olduğu ve bu birliktelikle işçi ve emekçilerin mutlaka kazanacağını vurguladı. KHK'larla işten atılan emekçilerin açlığa ve yoksulluğa mahkum edildiğini belirten Ersönmez "KHK'lar gidecek, biz kalacağız" dedi. DİSK Bölge Temsilcisi Ali Güdücü de ekonomik krizin yükünü ödemeyi reddettiklerini, iktidarın grevi yasaklamakla övündüğünü ve buna karşı mücadeleyi büyüteceklerini vurguladı. Güvenceli iş, sendikal mücadelenin önündeki engellerin kaldırılması, kıdem tazminatına hakkına el uzatılmaması taleplerini sıraladı.
 
Ardından konuşma yapan TÜMTİS Şube Başkanı Mahmut Canyurt, sendikalaştıkları için işten atılan Babacanlar Kargo işçilerinin 21 aydır işyeri önünde beklediklerini belirtti. Miting alanına gelen Babacanlar Kargo işçilerini işaret ederek, "Arkadaşlarımız 21 aydır işyeri önünde direniyor, sendika hakkı için mücadele ediyor. Bu mücadeleye destek vermek hepimizin sorumluluğu" diye konuştu.
 
1 Mayıs'a işçi ve emekçilerin yanı sıra geçler ve kadınlar da yoğun katılım gösterdi. Kadınlar cinsiyetçi uygulamalar, artan taciz ve tecavüz olayları, çocuk istismarının yoğun şekilde yaşanması konusunda mücadelenin devam edeceğini haykırdı. Mitinge katılan gençler ise gelecek kaygısının gençlik içinde yoğunlaştığını ve iş, eğitim, gelecek için mücadelenin büyütülmesini dövizler sloganlar eşliğinde vurguladı.
 
ADIYAMAN
1 Mayıs Adıyaman'da Emek ve Demokrasi Platformunun öncülüğünde Mustafa Yücel Özbilgin Parkı'ndaki mitingle kutlandı.
 
Geçen yıla göre gençlerin daha yoğun katılım sağladığı 1 Mayıs mitingine tertip komitesini oluşturan KESK, EMEP, HDP ve ÖSP'nin yanı sıra CHP, Adıyaman Barosu, Adıyaman Tabip Odası, İnşaat Mühendisleri Odası Adıyaman Şubesi, Pir Sultan Abdal Derneği üyeleri kitlesel katılım sağladı.
 
"Hak, hukuk, adalet", "İş, ekmek, özgürlük", "Bijî yek gulan", "Faşizme karşı omuz omuza", "Gençlik gelecek gelecek sosyalizm" sloganlarıyla miting alanına yüründü.
 
Mitingde tertip komitesi adına Eğitim-Sen Şube Başkanı Mehmet Dağdeviren konuşma yaptı. Maraş'tan Urfa'ya giderken yaşamını yitiren işçileri anarak konuşmasına başlayan Dağdeviren, sömürüye, yoksulluğa, güvencesizleştirmeye, ihraçlara, savaşa ve yoksulluğa karşı taleplerini dile getirdi. Dağdeviren, tütün yasaklarına karşı direnen üreticileri selamladı.
 
OHAL ve KHK rejiminin hukuksuz uygulamalarının ortadan kaldırılması gerektiğini dile getiren Dağdeviren, kamu emekçilerinin iş  güvencesinin ortadan kaldırılmasına, EYT'lilerin hak gasbına, BES uygulamasına, kıdem tazminatının ortadan kaldırılmasına karşı birlikte bir mücadele ağının örülmesi gerektiğini ifade etti.
 
Ekonomik krize de vurgu yapan Dağdeviren krizin faturasını patronların ödemesinin gerektiğini söyledi.
 
Miting, sanatçı Rewşan Çelikler'in ezgileri eşliğinde çekilen halaylarla son buldu.
 
DERSİM
1 Mayıs, KESK ve DİSK öncülüğünde Seyit Rıza Meydanı'ndaki mitingle kutlandı. Sendikaların yanı sıra EMEP, HDP, CHP, ESP, SMF, TKP gibi siyasi parti ve kurumlar da mitingde yer aldı.
 
Miting öncesi Sanat Sokağı'nda toplanan kitle buradan Seyit Rıza Meydanı'na yürüdü. KESK Dersim Şubeler Platformu "Güvencesizliğe, işsizliğe, yoksulluğa, gericiliğe teslim olmayacağız" pankartıyla alanda yerini alırken DİSK ise "Kıdem tazminatı kırmızı çizgimizdir dokunamazsınız" pankartıyla alandaydı. DİSK Gıda-İş sendikası da "İnsanca çalışmak ve yaşamak için birleşelim" pankartıyla mitinge katıldı.
 
EMEP, "Savaşa, sömürüye ve işsizliğe karşı iş, barış, özgürlük" pankartıyla mitinge katılırken, HDP "Tecrit kaldırılsın, Leylalar yaşasın" talebiyle alanda yerini aldı.
 
Coşkulu yürüyüş boyunca "İş, ekmek, özgürlük", "Faşizme karşı omuz omuza", "Yaşasın 1 Mayıs", "KHK'ler gidecek biz kalacağız", "Hak, hukuk, adalet" sloganları atıldı.
 
Tertip komitesi adına konuşan SES Şube Başkanı Gürbüz Solmaz, "Markette, pazarda, sandıkta iliklerimize kadar hissettiğimiz bir kriz süreci yaşıyoruz" diyerek "Kriz soframızdaki ekmeği daha da küçültmekle kalmayıp gelecek kaygımızı artırıyor. Kıdem tazminatı ve zorunlu BES uygulaması emekçilerin maaşlarından kesinti anlamına gelen bir uygulama. Bu yine emekçilere dönük bir saldırıdır. Buna izin vermeyeceğiz" ifadelerini kullandı.
 
İktidarın halkı kutuplaştıran nefret söylemlerini eleştiren Solmaz, "Savaşa, kutuplaştırmaya karşı herkesi barışın iyileştirici gücüne sahip çıkmaya çağırıyoruz. Güvenlik politikalarından dolayı birçok insan açlık grevine girdi. İktidar görmezden gelse de ülkenin en yakıcı sorunu Kürt sorunudur, hükümeti yeniden çözüm sürecine dönmeye çağırıyoruz. Emeğin sömürülmediği, herkesin güvenceli, insanca çalıştığı bir işinin olduğu, ekonomik krizin faturasının emekçilere kesilmediği, eşit yurttaşlığın, barış ve kardeşliğin hakim olduğu bir ülke özlemiyle herkesin 1 Mayıs'ını kutluyoruz" diye konuştu.
 
Solmaz'ın ardından konuşan Eğitim Sen Şube Başkanı Eylem Eslek ise "Emek karşıtı, sermaye yanlısı neoliberal politikaların uygulandığı bir ülkede hepimiz kaybediyoruz" diyerek sözlerini şöyle sürdürdü:
 
"Ülkenin stratejik işletmelerini, fabrikalarını birkaç yıllık kârı karşılığında arazileri ile satıp çalışanları işsiz bıraktılar. Temel haklarımızı ortadan kaldırdılar. İstihdamı bin parçaya bölüp güvencesiz, sözleşmeli, taşeron çalışmayı getirerek bizi birbirimize rakip hâle getiren, iş yükünü arttıran performans sistemini ve kuralsız esnek çalışmayı tüm kamuya yaydılar.
 
"Önümüzde iki yol var ya iş güvencemiz başta olmak üzere temel taleplerimize birlikte sahip çıkıp emeğin birleşik gücünün zaferine bir yenisini ekleyip hep birlikte kazanacağız. Ya da bugüne kadar aldığımız darbelerin üzerine bir yenisinin eklenmesine izin vereceğiz" dedi.
 
Eslek, "KHK'ler iptal edilsin, güvencesiz istihdama son verilsin, kamusal emeklilik ve sosyal güvenlik hakkımızın önündeki engeller kaldırılsın, zorunlu BES uygulamasından vazgeçilsin, EYT'lilerin mağduriyeti giderilsin" sözleriyle taleplerini sıraladı.
 
Genel-İş Şube Başkanı Şükran Yılmaz Koç yaptığı konuşmada, "Zorunlu BES ile iş güvencemiz bizlerin alın teri olan kıdem tazminatımız elimizden alınmak isteniyor. Kıdem tazminatı son kalemizdir. Ölürüz gerekirse ama dokundurmayız. Emekli olmak mezarda bile nafile ve sormak istiyoruz çocuklarımızın geleceği nerede?" diye sordu.
 
Konuşmaların ardından miting coşkulu bir şekilde devam etti.
 
ŞIRNAK
 
Şırnak'ta 4 yıl önce kent merkezi ve ilçelerinde ilan edilen sokağa çıkma yasaklarından bugüne yapılamayan 1 Mayıs kutlamalarına bu yıl da izin verilmedi. Cizre'de yapılmak istenen mitinge Kaymakamlıkça izin verilmemesi üzerine KESK Şırnak Şubeler Platformu, günü Cizre'deki sendika binası önünde yaptıkları açıklama ile kutladı.
 
Açıklamaya HDP'li belediye eşbaşkanları ve parti yöneticileri, Şırnak Tabip Odası ve TİHV üyeleri de katıldı. Yapılacak açıklama öncesinde bir süre halay çeken emekçiler, sonrasında kentte uygulanan yasaklar sırasında hayatlarını kaybeden Aziz Yural, Eyüp Ergen ve Şehmus Dursun'un fotoğraflarının yer aldığı bir pankart açıp, "Baskılar bizi yıldıramaz" sloganı attı.
 
KESK Dönem Sözcüsü ve Eğitim Sen Şırnak Şube Başkanı Muzaffer Yıldırım yaptığı açıklamada İlçe Kaymakamlığı'nın yapmak istedikleri mitinge izin vermemesine tepki gösterdi.
 
Ülkede emekçilere dönük gasplarına, yaşanan iş cinayetlerine, muhalif basın ve akademisyenler üzerindeki baskılara değinen Yıldırım, yine tecride karşı devam eden açlık grevleri üzerinde durdu. Yıldırım, "Hapishanelerde tecrite karşı açlık grevleriyle seslerini duyurmaya çalışan binlerce tutsağı görünmez ve duyulmaz kılanlara karşı buradan tekrar sesleniyoruz; "Tecritte ısrar eden AKP iktidarı açlık grevleri sonuçlarının ve ölümlerin sorumlusu olarak tarihe geçecektir.  Ölümden değil, yaşamdan yanayız. Tecrit bir insanlık suçudur" dedi.
 
MARDİN
Mardin'de isçiler, kadınlar, kamu emekçileri ve anneler 1 Mayıs dolayısıyla alana çıktı. Valiliğin izin vermemesi nedeniyle şehir merkezinde gerçekleştirilemeyen 1 Mayıs kutlamasına, şehir merkezine 8 kilometre mesafede bulunan Artuklu Kapalı Spor Salonunun önündeki boş alanda yapıldı. Karayolları İl Müdürlüğü önünde bir araya gelen kitle buradan spor salonunun önüne kadar kortejler eşliğinde yürüyüş gerçekleştirdi.
 
Barış Anneleri'nin en önde olduğu yürüyüş kolunda Kürt halk önderi Abdullah Öcalan'a uygulanan tecride karşı hapishanelerde süren açlık grevi ve ölüm oruçlarına dikkat çeken pankart ve dövizler taşındı. Yürüyüş boyunca "Yaşasın 1 Mayıs", "Bijî 1 Gulan", "Bijî berxwedana zindanan" ve "Tecrit kalksın tutsaklar yaşasın" sloganları atıldı.
 
Kutlamalar konuşmalar ile devam ederken ilk olarak KESK Şubeler Platformu Dönem Sözcüsü Mustafa Bozan konuştu. Bozan, valiliğin Karayolları Parkında yapılacak kutlamaya izin vermemesini eleştirdi. Sözlerinin devamında Bozan, açlık grevi eylemlerine ses vermeyi sürdüreceklerini söyledi. Barış Anneleri Meclisi adına konuşan Perihan Altuğ, "Çocuklarımızın açlığına ses verin. Biz annelere ses verin. Biz yaşamdan ve barıştan yanayız. Türk annelerine, Kürt annelerine sesleniyorum. Bu çığlığı duyun. Ölümlerin önüne geçin. Tecrit son bulsun. Çocuklarımız yaşasın" diye konuştu. 
 
Mardin Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Ahmet Türk de, açlık grevi eylemlerine dikkat çekerken, Adalet Bakanlığı ve Cumhurbaşkanlığına harekete geçme çağrısında bulundu.
 
Kutlamalar yapılan konuşmaların ardından Koma Hivron'un seslendirdiği şarkılar eşliğinde çekilen halaylarla son buldu.
 
SİİRT
 
Siirt'te 1 Mayıs kutlaması Belediye-İş Sendikası üyeleri tarafından 15 Temmuz Demokrasi Meydanı'nda gerçekleştirildi. Polis ablukasına alınan meydanda, 1 Mayıs'ı kutlayan emekçiler, davullar çalarak halaya durdu. 1 Mayıs kutlamasına, Siirt Belediyesi Eşbaşkanı Berivan Helen Işık ile çok sayıda kişi katıldı. Burada açıklama yapan Belediye-İş Sendikası Siirt Şube Başkanı Halit Akınay, emek düşmanı politikalara, işsizliğe, yoksulluğa, kıdem tazminatının zorunlu Bireysel Emeklilik Sigortasıyla (BES) birleştirilerek fona devrine, emperyalizme karşı ve krizin faturasını ödememek için 1 Mayıs'ta alanlarda olduklarını söyledi. Belediyelerde işten atılan tüm işçi ve memurların hemen işe alınmaları ve emeklilikte yaşa takılan emekçilere adalet istemek için alanlarda olduklarını belirten Akınay, konuşmasını şöyle sürdürdü: "İş cinayetlerinin son bulması, örgütlenme önündeki engellerin kaldırılması için, yeni cezaevleri yatırımları değil; üretime, kamu yatırımlarına dayalı, 'insan onuruna yakışır iş' talebiyle alanlardayız."
 
URFA
Urfa'da Emek ve Demokrasi Platformu tarafından düzenlenen 1 Mayıs'a KHK ile işten çıkarılan emekçilerin talepleri ve açlık grevleri damgasını vurdu. Ahmet Bahçıvan İş Merkezi önünde yapılan 1 Mayıs'a, KESK, İHD, Urfa Tabip Odası, CHP, HDP, EMEP, Urfa Kadın Yaşam Evi Derneği, Urfa Barosu, Suruç Belediyesi Eşbaşkanı Hatice Çevik ve çok sayıda emekçi katıldı.
 
"OHAL ve KHK'ler gidecek biz kalacağız", "Güvencesizliğe, işsizliğe, yoksulluğa, gericiliğe teslim olmayacağız, umudu ve mücadeleyi büyütmek için her yer 1 Mayıs" pankartlarının açıldığı kutlamada, "Öğretmen boyun eğmez, yalvarmaz, el açmaz ders verir", "Kadınlar barış istiyor", "Barış istemek suç değildir", "Taşeron çalışma yasaklansın", "Sağlıkta şiddete hayır" dövizleri taşındı.
 
Emekçiler adına konuşan Eğitim Sen Şube Eşbaşkanı İsmail Tutal, emekçilerin yaşadığı sorunlara dikkat çektikten sonra Maraş Elbistan'dan Hak-İş ve Memur-Sen'in 1 Mayıs mitingi için Urfa'ya gelen emekçileri taşıyan otobüsün kaza yapması sonucu yaşamını yitiren 5 sağlık emekçisinin ailesine ve sendikal camiaya başsağlığı diledi.
 
Açıklamanın ardından kısa bir konuşma yapan HDP Urfa İl Eşbaşkanı Adile Öncel, Türkiye ve dünyada bulunan tüm işçi ve emekçilerin 1 Mayıs bayramını kutladı. 1 Mayıs İşçi bayramının kutlandığı bir günde AKP Genel Balkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan'ın patron temsilcileri ile görüştüğüne dikkat çeken Öncel, "Erdoğan neye taraf olduğunu bu toplantı ile ortaya koydu" diye konuştu. Cezaevlerinde devam eden açlık grevlerine dikkat çeken Öncel, DTK Eşbaşkanı Leyla Güven öncülüğünde binlerce tutuklunun tecride karşı açlık grevinde olduğunu belirterek, "Dün itibari ile 4 farklı cezaevinde kalan 15 tutuklu açlık grevini ölüm orucuna çevirdi. Ölümler yaşanmadan tecridin son bulması gerekiyor. Bu anlamda herkes üzerine ne düşüyorsa yapmalı" dedi.
 
Öncel'in ardından alanda bulunan emek örgütleri ve siyasi parti temsilcileri 1 Mayıs'ın önemine ilişkin kısa birer konuşma yaptılar. Konuşmaların ardından etkinlik alkışlar eşliğinde son buldu.
 
KARS
 
Kars Emek ve Demokrasi Platformu tarafından Cumhuriyet Meydanı'nda düzenlenen 1 Mayıs kutlamasına HDP'li Kars Belediyesi Eşbaşkanı Ayhan Bilgen, Iğdır Belediyesi Eşbaşkanı Eylem Çelik, CHP'li Susuz Belediyesi Başkanı Orhan Yantemur'un da aralarında bulunduğu çok sayıda kişi katıldı.
 
Mitingde ilk konuşmayı 1 Mayıs Tertip Komitesi Başkanı Yılmaz İnce yaptı. Ardından CHP'li Susuz Belediyesi Başkanı Orhan Yantemur konuştu. "Gençlerimiz işsiz, işçilerimiz aç, köylü dersen hali harap, memleketin her yeri Kars gibi" diyen Yantemur, sözlerine şöyle devam etti: "Ekonomik krizin her geçen gün biraz daha derinleştiği bu günlerde sermaye temsilcileri ve hükümet yetkilileri hep bir ağızdan 'reform' diyorlar. Biz emekçiler onların reformlarının neler olduğunu çok iyi biliyoruz. Mücadele edersek daha fazla hak, daha fazla ekmek, daha fazla adalet uzak değil."  
 
Kars Belediyesi Eşbaşkanı Ayhan Bilgen ise konuşmasında emekçiler, çalışanlar ve işçilerle ilgili tüm hukuksuzlukların bozuk düzenin bir parçası olmaktan kaynaklandığını ifade etti.
 
Bu bozuk düzeni değiştirmek, insani değerleri her şeyin üstünde tutmak zorunda olduklarını söyleyen Bilgen, "Emeği bir değer olarak görmezsek, onu korumak da mümkün olmaz. Bugünün dünyasında ne yazık ki silahlar konuşuyor ve silah tüccarlarının dediği oluyor. Silaha ayrılan her kuruş, sizin, bizim ve hepimizin alın terinden alınıyor. Emek ve barış birbirlerinden ayrılamaz şeylerdir. Eğer bu coğrafyada savaş hakim olursa o zaman emek ile ilgili mücadelemiz de bir yere varmaz. Aynı şekilde özgürlük yoksa, emek de yoktur. İşçi haklarını savunuyorsanız, bununla birlikte Kürtlerin de hakkını savunacaksınız" diye konuştu.
 
Bilgen, bir belediye başkanı olarak doğruya ve adalete ulaşmakla sorumlu olduklarını da vurguladı. Bilgen, "Bu kentin yöneticileri olarak bu kentin sorunları ile yüzleşme ve bu sorunların çözümü için ciddi bir muhasebe yapmak zorundayız. Biz seçildiğimiz gün bize belediyenin demirbaş ve diğer malzemeleri teslim edilmedi ya da teslim etmeye layık görmediler. Bize bunu vermeyi layık görmeyenleri Sayıştay soruşturma açmaya layık gördü. Biz tüm borçları belediyenin binasına astık. Biz nasıl ki onların yaptıklarını astıysak, kendi hesabımızı da asacağız" ifadelerini kullandı.
 
Bilgen'in konuşmasının noktalamasının ardından sahneye sanatçı Servet Kocakaya çıktı. Miting, Kocakaya'nın seslendirdiği şarkılarla müzik ziyafeti sunmasıyla sona erdi.
 
MARAŞ
 
Maraş'ta ise 1 Mayıs kutlamalarının adresi Nurhak'tı. Nurhak ilçe merkezinde bir araya gelen HDP, CHP, ESP ve KESK'liler 1 Mayıs'ı davul zurna eşliğinde çekilen halaylarla kutladı.
 
MALATYA
 
Malatya'da 1 Mayıs yüzlerce kişinin katılımıyla davul zurna eşliğinde, halaylarla kutlandı. Sabah erken saatlerden itibaren kent merkezinde toplanan işçiler, yürüyüş için kortej oluşturdu. Ellerinde pankartlar ve dövizler bulunan işçilere siyasi partiler ve sendika temsilcileri de katıldı. Çok sayıda kadın ve çocuğun da bulunduğu kalabalık, davul zurna eşliğinde Emeksiz Yüzüncüyıl Meydanı'na yürüdü