EMEK
İş kazaları ve ölümlerdeki artış hız kesmiyor
Makina Mühendisleri Odası tarafından yayınlanan raporda işçi sağlığı ve iş güvenliği konuları incelenirken iş kazaları ve ölümlerdeki artışın sürdüğüne dikkat çekildi.
Makina Mühendisleri Odası, işçi sağlığı ve iş güvenliği mevzuatını, uygulama sorunlarını ve resmi verileri İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Raporu'nda değerlendirdi. Raporda dünyadaki durum, iş kazaları ve meslek hastalıklarına dair SGK verileri, kaza ve hastalıkların nedenleri, iş güvenliği, işçi sağlığı ve güvenliği kurulları, iş güvenliği mühendisliği ile işyeri hekimliği konularında bilgiler yer alıyor.
Makina Mühendisleri Odası Başkanı Yunus Yener tarafından kamuoyu ile paylaşılan rapora göre; iş kazaları ve ölümlerde sürekli artış var. 2016 yılı iş kazası sayısı 286 bin 68. Bu, 2015'e göre yüzde 11,8 oranında arttığı anlamına geliyor. 74 bin 871 iş kazasının olduğu 2012'ye göre ise iş kazaları 2016'da yüzde 382 oranında arttı.
İş kazası sonucunda 2016 yılında bin 405 kişi yaşamını yitirirken, bin 252 ölümün olduğu 2015'e göre yüzde 11,2 oranında, 745 ölümün olduğu 2012 yılına göre de yüzde 188 artış yaşandı.
İŞ KAZALARINDA PATRONLARIN SORUMLULUĞU KALDIRILDI
İş kazaları sonucu toplu ölümlerin artması üzerine 2012 yılında çıkarılan 6331 sayılı İş Sağlığı Güvenliği Yasası ile iş güvenliği uzmanlığı, işyeri hekimliği ve diğer sağlık personeli üzerine yönetmeliklerin defalarca değiştirilmesine rağmen kazalar ve iş cinayetleri artarak devam ediyor.
Makina Mühendisleri Odası'na göre iş kazaları ve meslek hastalıkları, sermayenin azami kâr hırsı ve emek aleyhine politikalardan kaynaklanıyor. Özelleştirme, sendikasızlaştırma, taşeronlaştırma, esnek/güvencesiz istihdam biçimleri, çalışma koşullarının ağırlığı, kadın, genç, çocuk emeği sömürüsü ile kayıt dışı istihdam, iş kazaları ve meslek hastalıklarının artmasının başlıca nedenleri arasında.
Raporda yer alan tespitlere göre; İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası sorumlulukları patrondan çok uzmanlara ve hekimlere yükledi. İş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personelinin işyerlerindeki hizmet süreleri sürekli düşürüldü. İşyeri hekimi, mühendis, teknik eleman, hemşire ve diğer sağlık personeline yönelik eğitim hizmetleri, dışarıdan satın alma yoluyla ticarileşti. İş güvenliği mühendisliği ile teknisyenlik, "iş güvenliği uzmanlığı" altında bir tutuldu. Özel öğretim kurumlarına yetki tanınmasıyla mühendislik meslek örgütlerinin fonksiyonu dışlandı. Tam zamanlı iş güvenliği mühendisliği dışlanarak uzmanlar işverene bağımlı kılındı, iş kazalarında patronların sorumluluğu kaldırıldı.
TÜRKİYE ÖLÜMLÜ İŞ KAZALARINDA BİRİNCİ SIRADA YER ALIYOR
Raporda verilerine yer verilen Eurostat istatistikleri ile SGK istatistikleri birleştirildiğinde Türkiye'nin iş kazası sonucu ölümlerde Avrupa'da birinci sırada olduğu görülüyor. 2016 yılında yaşanan iş kazalarının faaliyet gruplarına göre dağılımında makine ve teçhizat hariç fabrikasyon metal ürünleri imalatı birinci, bina inşaatı ikinci, özel inşaat faaliyetleri üçüncü sırada yer alıyor.
Birbiriyle ilişkili faaliyet gruplarının birleştirilmesi durumunda bina inşaatı, özel inşaat faaliyetleri, bina dışı inşaat faaliyetlerini kapsayan inşaat sektörü 44 bin 552 kaza ile birinci sırada. Fabrik metal ürünler ile ana metal sanayi 33 bin 697 kaza ile ikinci sırada. Gıda ürünleri imalatı ile yiyecek ve içecek hizmeti faaliyetleri 26 bin 977 kaza ile üçüncü; kara taşımacılığı ve boru hattı taşımacılığı ile taşımacılık için depolama ve destekleyici faaliyetleri 16 bin 742 kaza ile dördüncü sırada bulunuyor.