GÜNCEL

Gezi 10. y�l�nda birlikte mücadeleyi sal�k veriyor

�STANBUL - ETHA
5 Haziran 2023 Pazartesi

BEKSAV'da düzenlenen 10. y�l�nda Gezi direni�i forumunda, Gezinin güncelle ba�� tart��ld�. Gezide herkesin talepleriyle direndi�ini, birlikte mücadele etti�i hat�rlat�lan forumda, AKP-MHP fa�izmini yenmenin yolunun sand�k, seçim de�il Gezi direni�indeki gibi birlikte mücadele, sokakta direnmek oldu�unun alt� çizildi.

Gezi direni�inin 10. y�l�nda Bilim Estetik Kültür Sanat Ara�t�rmalar� Vakf�nda (BEKSAV) düzenlenen forumda direni�, ard�ndan yürütülen mücadele süreci ve neler yap�lmas� gerekti�i tart��ld�. Ye�iller ve Sol Gelecek Partisi (Ye�il Sol Parti) �stanbul Milletvekili Çiçek Otlu, Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) E� Genel Ba�kan� Özlem Gümü�ta� ve BEKSAV E�ba�kan� Canan Kaplan'�n sunumuyla gerçekle�en foruma, çok say�da ki�i kat�ld�.

Gezi ölümsüzleri ba�ta olmak üzere devrim ve sosyalizm mücadelesine can suyu olanlar an�s�na sayg� duru�uyla ba�layan forum, BEKSAV Film Kolektifinin haz�rlad�� sinevizyon ile devam etti.

OTLU: REJ�M�N� VE ERDO�AN'IN EN KORKULU RÜYASIDIR GEZ�
�lk olarak Ye�il Sol Parti milletvekili Çiçek Otlu, sunum yapt�. Gezi direni�inin 10. y�l�nda Gezi �ehitlerini anarak söze ba�layan Otlu, rejimin en korkulu rüyas�n�n Gezi direni�i oldu�unu da ekledi. "Kürdistan halk� ayaklanmay� çok iyi biliyor, direni� gelene�i var ancak bu co�rafyada Türk halk� bu deneyime ve gelene�e sahip de�ildi" hat�rlatmas� yapan Otlu, bu nedenle Gezi'nin egemenlerin ve Erdo�an rejiminin korkulu rüyas� oldu�unun alt�n� çizdi. Otlu, "Erdo�an yeni bir Gezi yaratmayaca��z diyor. Erdo�an Gezi'den sonra 1 May�s� yasaklamayarak demokratik görünmeye çal��t� ancak iki y�l sonra 1 May�sla ba�layan Newrozla devam eden ve kad�n hareketine yönelik sald�r�lar ba�lat�ld�. Onur aylar�nda yürüyü� organize eden LGBT�+'lara sald�r�lar gerçekle�tirildi" dedi.

'DEVLET TÜRK HALKININ AYAKLANMASINA ALI�IK DE��LD�'
Gezi direni�inin ba�lang�c�n� ve direni�i ise �öyle aktard� Otlu: "ESP olarak Taksim sald�r�s�n� protesto etmek için Taksim'e gittik, hiçbirimiz böylesi büyük bir ayaklanma ve halklar�n birle�mesini beklemiyorduk. Binlerce insan Taksim'e yürüyü�e geçmi�ti. Bütün sokaklarda insan seli vard�. Herkesi hedef alan sald�r�lar ba�lam��t�. Polis bilinçli olarak çat�lara ç�k�p ni�an al�p sald�rd�. �lk yirmi dört saat geri ad�m atmad��m�zda halk�n nas�l kenetlebilece�ini gördük. Arap �syanlar� bize bir �ey göstermi�ti; kent merkezlerini savunmak. Taksim Meydan�n� ku�atmak ve i�gal etmek bu yüzden önemliydi. O meydanda bir çad�r�n aç�lmas�, pankart�n aç�lmas�, komünal ya�ama benzer bir sistemin kurulmas�, herkesi etkiledi ve harekete geçirdi. Sadece halklar�n birlikte direnmesi de�il, Türk halk�n�n kopu�u da devleti en çok ürküten etkendi. Çünkü devlet kad�nlar�n, Kürtlerin ve Alevilerin ayaklanmas�na al��kt� ancak Türk halk�n�n ayaklanmas�na al��k de�ildi. Bu ayaklanma ve Türk halk�n�n böyle bir deneyim kazanmas�, devletin tekçi karakterine tersti.

'ERDO�AN ESP'N�N GEZ�DE OTOR�TE KURMAYA ÇALI�TI�INI �FADE ETT�'
Geziden 1 May�sa kadar yay�lan radikal mücadele, kitleler içinde radikal mücadelenin me�ruiyetini yaratm��t�. Gezi bize neyi ö�retti; birlikte ya�amay�, komün hayat� ya�amay�, ekolojik hayat� ya�amay� ö�retti. Bir düzenin nas�l kurulaca��n� gösteriyordu. Gezinin bütün derslerinin Bize ö�retti�i yollarla, önce HDK sonra HDP'yi kurduk. Ard�ndan 7 Haziranda Erdo�an'a görüp görebilece�i en büyük siyasi yenilgiyi ya�att�k. Kendimiz bak�m�ndan komünistlerin program�n�n ne kadar gerçek oldu�unu söylemi�tik, bunu gördük. Halklar, devletin kendilerini korudu�unu san�yordu ancak Gezide gerçekle�en sald�r�lar büyük kopu�lar yaratt�, halk ve devlet çeli�kisi derinle�ti. Erdo�an'�n kendisi de Gezi direni�inde ESP'nin bir otorite kumaya çal��t��n� ifade etmi�ti."

'DE��M SEÇ�MLE DE��L HALK HAREKETLER�YLE OLUR'
Geçti�imiz seçim sürecinde halk�n rejimin seçimle de�i�ece�ini dü�ündü�ünü buna inand�r�ld��n� dile getiren Otlu, ancak bir kez daha seçimle hiçbir �eyin de�i�meyece�inin görüldü�ünü kaydetti. Otlu, "De�i�imin halk hareketleriyle olabilece�ini gördük. Önümüzdeki süreçte siyasi ve ekonomik kriz derinle�ecek. Partimizin dedi�i gibi devrim günceldir. Bu yüzy�l, kad�n yüzy�l�d�r. 'Jin, jiyan, azadî" slogan�n tüm dünyada yank� bulmas� bunun göstergesidir. Giderek büyüyen ve radikalle�en kad�n hareketi bunun göstergesidir" ifadelerini kulland�.

KAPLAN: GEZ�DE SANAT NEYD�?
BEKSAV E�ba�kan� Canan Kaplan da Geziyle sanat�n ili�kisi üzerine bir sunum yapt�. "Gezide sanat neydi? Pembeye boyanm�� dozer sanat m�d�r? K�rm�z�ya boyanm�� kad�n sanat m�d�r? Direni�in kendisi de bir sanat oldu�u için Gezide öne ç�kan sanat eserleri daha da çok be�enildi. Gezide al��la gelmi�in d��nda yeni i�ler, yeni sloganlar ve yeni ritimler tutulmu�tu" diyen Kaplan, Geziyle birlikte politik sanat alan�n�n da yeniden örgütlendi�ini belirtti.

'SANATÇILAR HEM SANAT YAPTI HEM D�REND�'
Kaplan, "Sokaklarda kendi kendilerine olu�an korolar olu�uyordu. Duvarlar birlikte boyan�yordu. Politik sanat losyonu öne ç�kt�. Direni� esteti�i öne ç�kt�. Sözel ürünler olarak yeni sloganlar ve �ark�lar üretildi. Bunlar�n tamam� komünal i�ler ve komünal sanatlar. Sanatç�lar komünal sanat üretiminin bir parças� olmakla yetinmeyip, direni�in de bir parças� oldular. Yeni i�ler de üretip, eski parçalara yeni yorumlar yap�ld�. Direni�in �ark�s� sokakta bestelenmi� oldu. Direni�in her yerinde sembolik de�eri art�ran ikonik i�ler ve eylemler gördük. Sadece görsel de�il yaz�l� sanat da ön plandayd�. Özellikle �iir arac�l��yla bu i�lendi. Performans sanat� da vard�. Duran adam buna bir örnek. Sanatç�lar sanat yapmakla durmad�, direndiler de. Sanatç�lar halktan bir �ey ö�rendi, halk sanatç�lardan bir �ey ö�rendi" dedi.

'SLOGANLARLA YEN� �EYLER ÜRET�LD�'
Sanat nesnesinin direni�le ne kadar güzelle�ebilece�ini Gezide gördüklerini dile getiren Kaplan, bugün üretilen sanatlar�n da bu cepheden üretilmesi gerekti�ini söyledi. Kaplan, "Siyasi idealler için sanat yapman�n çok da ba�ar�l� olmad��n�, politik sanat�n bir yerde t�kand��n� dü�ünmeye ba�lam��lard�. Ama o dogma haline gelmi� onlar� bile hiç hat�rlamadan birden slogan sanat� yapmaya ba�lad�lar. Sloganlarla yeni yeni �eyler üretmeye ba�lad�lar" ifadelerini kulland�.

'YEN� SANATIN KAT EDECE�� DAHA ÇOK VAD� VAR'
Kaplan, "En önemlisi geçmi� sanat� ve kültürü geni� bir �ekilde kaps�yor ve a�maya çal��yorlar" dedi. Eski bestelerin yeniden ziyaret edildi�i, yeniden akla geldi�i pek çok slogan ve �ark�y� iç s�k�nt�s� duygusu vermeden direni�in sa�lad�� estetikle yeniden üretildi�ini kaydetti. Esteti�in önemli unsurunun mizah oldu�unun alt�n� çizen Kaplan, bilgisayar oyunlar� ve onlardan yola ç�kan kahramanlar�n da Gezide kullan�ld��n� ifade etti. Kaplan sunumuna o dönem üretilen eserlerden örnekler verdi. Kaplan, sanat�n kolektif biçimlerinin direni�e bir yan�t verdi�ini, yeni sanat�n ak�m�n�n kat edece�i, üretece�i daha çok nehir oldu�unu belirtti.

GÜMÜ�TA�: TÜRK�YE'DE B�R AYAKLANMA DE��K �SYANLARA MAHAL VEREB�L�R
Son olarak ESP E� Genel Ba�kan� Özlem Güma�ta�'�n sunumuyla forum devam etti. Gezi direni�inin 10. y�l�nda de�i�im yönünde halklar�n umut ba�lad�� 2023 seçimlerinin geride kald��n� an�msatan Gümü�ta�, Gezi'nin 10. y�l�nda fa�izmi y�kmak için sand�klara umut ba�lad�� 2023 y�l�nda neler söyledi�ini tart��maya açt�. 2013 y�l�nda Newroza do�ru giderken Kürt halk�n�n özgürlük mücadelesinin, fa�ist rejimi kendiyle müzakere zorlad��n� hat�rlatan Gümü�ta�, "�öyle söylemi�tik bir müzakere durumunun olu�mas� ko�ullar�nda ve üstelik Ortado�u'da da Arap Bahar� dedi�imiz isyanlar dalgas� içinde Türkiye'de bir ayaklanma ba�ka bir toplumsal ko�ullar olu�turabilir, bu ko�ullar da çok de�i�ik isyanlara, ayaklanmalara mahal verebilir" dedi.

'ÖNGÖREMED��M�Z B�R TOPLUMSAL MESELEDEN AYAKLANMA PATLAK VERD�'
Müzakere süreci ba�larsa toplum üzerindeki �ovenizmin sömürgeci, inkarc� sava��n etkisi k�r�laca�� için devlet-halk çeli�kisinin daha belirgin, daha somut hale gelece�i için bu çeli�kiden ba�ka bir siyasal, toplumsal ko�ulun olu�aca��n� herkes analiz ederken hiç kimse Gezi park�nda a�aç meselesinden bir isyan�n kopaca��n�n fark�nda olmad��n� dile getiren Gümü�ta�, solun de�i�ik öngörüler ortaya koydu�unu ama kitlenin eyleminin nereden geli�ece�i noktas�nda haz�rl�ks�z oldu�unu söyledi. Gümü�ta�, "Burada bamba�ka bir durum olu�tu. Bu durumun içine giri�imiz, direnme gelene�imiz ve o barikat mücadelelerinin birikimiyle oldu. 28'inde sald�rd�lar, hepimiz ko�arak oraya gitti. 31 gecesine kadar oralarda yat�p, kalkt�k, direndik. �nsanlar topland�, devrimciler geldi, barikatlar kuruldu, fiili direni� ba�lad�. Sonras�nda Gezi park�na girildi, bizim öngöremedi�imiz bir toplumsal meseleden ayaklanma patlak verdi. Bütün Türkiye, Kürdistan sath� mahalline yay�ld� ve çok fiili bir �ekilde geli�ti, kendi komünlerini, a�lar�n� kurdu, yerel demokrasisini kurdu. Partimiz ESP'yi ve tüm sol örgütleri a�an bir tabloydu fakat bu durumu �öyle teorize edenler oldu, 'Gezi kendili�inden toplumsal bir patlama, politik örgütler, öncü devrimci güçler müdahale edemedi.' Öyle de�ildi" ifadelerini kulland�.

'HAYATINDA BAR�KAT GÖRMEM�� NSANLAR SOKAKTA D�REND�'
Hayat�nda barikat görmemi�, soka�a ç�kmam��, direnmemi� bir topluluk olsa da asla kendi birikimiyle patlam�� bir topluluk olmad��n� söyleyen Gümü�ta�, �öyle devam etti: "Çünkü kitlelerle politik özneler aras�ndaki ili�kiyi �öyle açmak laz�m, kitleler do�rudan dahil olmad�klar�, do�rudan içinde olmad�klar� süreçlerin tam da d��nda de�ildirler. Asl�nda o süreçlerden ö�renirler, o süreçler onun bilincine etki eder. Sizin de�i�ik anlardaki davran�� tarz�n�z, siyaset üreti� biçiminiz, eyleminiz, öncü ç�k��n�z, birikiminiz, kitlenin bilincine etki eder ve çok özgün bir anda kitlenin birikime dönü�ür. Asl�nda Geziyi herhangi bir toplumsal patlamadan ay�rt eden �ey budur.

'B�R UMUTSUZLUK, GÜVENS�ZL�K �KL�M�NDEY�Z'
2023 y�l�nda AKP-MHP rejiminin çok kritik bir e�i�inde geli�en seçimlerin, Türkiye-Kürdistan mahallinden büyük bir de�i�im iste�iyle kilitlendi�i, emekçi sol sosyalist hareketin de bir k�r�lma yaratabilece�i dü�üncesiyle yüzünü döndü�ü, fakat AKP-MHP iktidar�n�n seçim sonuçlar� yoluyla iktidar� terk etmedi�i ayn� zamanda parlamentoda da gerici, fa�ist, kad�n dü�man� bir ço�unluk elde etti�i seçim atmosferinde Geziyi tart��t�klar�n� vurgulayan Gümü�ta�, "bu iktidar ba��m�zdan gitmez", AKP'ye oy veren belli ço�unlu�u gören emekçi, sol hareketin de "bu halktan bir �ey olmaz"� tart��t��na dikkat çekti. Özellikle on binlerce insan�n katledildi�i deprem bölgelerinde AKP'ye oy ç�kmas�n�n sonuçlar�yla da yüzle�ildi�ini kaydeden Gümü�ta�,
halk�n ba��na gelenlerin müstahak görüldü�ünü dü�ünenlerin de oldu�unu belirtti. "Böylesi bir umutsuzluk ve güvensizlik ikliminde yeni mücadele ko�ullar� olu�uyor" diyen Gümü�ta�, �öyle devam etti:

'TÜRK HALKI B�LD�� TEK �EY OLAN BAYRA�I SIRTINA ALDI VE D�REND�'
"Sadece Türk halk�na merce�i tutal�m. Kendi dilinde, kendi gerçe�iyle direnen bir Türk halk� var. Gezi bir devrim, mücadele haritas� çizdi. Bira yasakland�, parkta öpü�mek yasakland� vs. Türk halk� bu meselede soka�a ç�kt�, yürüdü, sald�r� olur mu, gaz bombas� at�l�r m� bilmeden. Kendi ö�rendi�i mücadele tarihinde bildi�i tek �ey olan Türk bayra��n� s�rt�na alarak yürüdü. 'Mustafa Kemal'in askerleriyiz' slogan� at�ld�, sonra o slogan kimsenin askeri olmayal�m �eklinde revize edildi, 'Cemal Süreya'n�n dizeleriyiz', 'Türkan �oray'�n kirpikleriyiz' oldu. Zamanla da devlet gerçe�ini; polisini, ordusunu, gaz�n�, gözalt�s�n� ö�renen ve ayn� zamanda orada bir arada ya�ayarak, bir arada direnerek mücadelenin nas�l olmas� gerekti�ini ö�renen bir halk gerçekli�i var. Halk�n bilincindeki de�i�imi, dönü�üm, k�r�lmay� haf�zam�zda böyle canl� tutmam�z laz�m. �imdi bize k�r�lmaz gibi gelen, AKP'nin çok kemik taban�ym�� gibi gelen bilinç çok özgün anlarda çok fazla da söze gerek olmadan k�r�labilir ve ba�ka bir �eye dönü�ebilir.

'HALKIN EYLEM B�L�NC� TEKRAR ED�YOR'
Bugün Geziyi hat�rlamak isteyen herkese söylenmek istenen �ey �u. 10 y�ll�k bir AKP iktidar� vard�, her �ey yasakl�, müthi� bir egemenlik kibri, müthi� bir politik hegemonya ve sald�rganl�k var. Bunun kar��s�nda da direnen, de�i�im isteyen, de�i�im istedi�i için soka�a ç�kan, art�k partilerin vaatlerine inan�p, o vaatlerle birlikte oy pusulas�n� al�p sand��a gitmenin çözüm olmad��n� gören bir bilinç ve eylem var. Bugün Gezi nedeniyle devrim güncel dememizin sebebi bu bilinç. Kitle de böyle bir bilinç var art�k kendi elleriyle olu�mu� olan �ey budur. Bize Gezi laz�m diyorsa insanlar tarihte böyle bir eylemin bilinci tekrar ediyor.

'GEZ�DE HERKES�N TALEPLER� B�R ARADAYDI'
Gezi onur ve özgürlük hareketedir. �ktidar�n alt edemedi�i, iktidara kar�� safla�m��, Erdo�an'dan kurtulmak isteyen, ya�am tarz�n� dü�ünen bir halk�n onuru var. Gezide ilk ayaklananlar onlard�r. �ster Gezi park�ndan, ister Antakya'dan, ister Lice'den bak�n Taksim Dayan��mas�n�n talepleriyle s�n�rl� kalmam��t�r. Bir araya geli�lerde politik haklar�n� isteyen, söz, eylem örgütlenme hakk�n� isteyen, bask�c� politikalardan kurtulmak isteyen, kentleri do�as� talan edilmesin isteyen. Kim ne kadar bayrak açm��, kim kaç çad�r kurmu� diyerek örgütlerden ölçmemize gerek yok. Toplam�nda �udur; Kürtlerin talepleri, Alevilerin talepleri, gençlerin talepleri, LGBT�+'lar�n talepleri, kad�nlar�n talepleri, ekolojistlerin talepleri vard�r.

'GEZ�DEN BUGÜNE M�RAS DEVAM ED�YOR'
Komün ya�am� asl�nda bir arada ya�ayabilece�imizi, üretebilece�imizi, sahiplenilebilece�imizi göstermi�tir. En önemli birikimimizdir. Halk�n eylemi göstermi�; devrimcileri, öncülerin de�il. Dolay�s�yla Geziden bugüne miras olarak gelen �ey bu eylem ve yarat�lm�� bilinçtir. Ve bu kendini tekrar ediyor. Pandemi döneminde, deprem katliamlar� döneminde tekrar etti.

'SEÇ�MLE FA��ST REJ�M, D�KTATÖRLÜK GÖNDER�LMEZ'
Gezinin halklar�m�z�n haf�zas�nda, bilincinde, eyleminde oldu�u bizim de bir parças� oldu�umuz gerçek. 2023 seçimlerinde diktatörü gönderememi�, gönderemedi�i için bütün de�i�im umutlar� sand��a gömülmü�, ciddi bir umut k�r�lmas� ya�ayan halk�m�z kar��s�nda Geziyi güncelleme, hat�rlatmak, haklar�m�z, özgürlüklerimiz için sokakta, fiili me�ru mücadele biçiminde direnmek d��nda, yan yana gelmek ve mücadele d��nda yol yok. Bu direni�ten 2023 seçimlerinde sand�kta bir de�i�im yaratabilece�ini umut eden Emek ve Özgürlük �ttifak� ba�ta olmak üzere; sosyalizm, devrim, mücadele iddial� örgütlerin ç�karmas� gereken �ey �u iktidarlar ve fa�ist rejimler sand�k ve seçim yoluyla de�i�mezler, y�k�lmazlar. Bu mücadele yeni Gezi birikimleri yaratmay�, bunun için ayn� Gezide oldu�u gibi nas�l �stiklalde barikatla yolu açt�ysak, Taksim'e ilk bayra�� ast�ysak, Gezi komününü yaratt�ysak öyle öncü, kararl� bir mücadele öznelli�iyle olur. Geziden sol sosyalist harekete yap�labilecek söz, vurgu budur."

Sunumlar�n ard�ndan forum serbest konu�malarla devam etti.

Gezi 10. y�l�nda birlikte mücadeleyi sal�k veriyor

�lgili Haberler