Ankara madencilik baskısı altında: 22 bin hektar ruhsat satıldı
Polen Ekoloji Kolektifinin MAPEG verilerine dayanarak hazırladığı haritalandırma çalışmasına göre Ankara'da madencilik faaliyetleri hızla yayılıyor. 2023'ten bu yana kentte 69 ruhsat sahası ihaleye çıkarıldı, 22 bin hektardan fazla alan şirketlere devredildi. Mega ruhsatlar, ihalesiz satışlar ve yüzlerce ÇED sürecindeki proje Ankara'nın doğası üzerindeki baskının boyutunu gözler önüne seriyor.
Polen Ekoloji Kolektifi, MAPEG'in maden ihale ve ruhsat verilerini kullanarak yürüttüğü çalışmayla madencilik faaliyetlerinin yaratacağı ekolojik yıkımı başlamadan görünür kılmayı amaçlıyor. Kolektifin haritalara dayanan verileri, maden ruhsatlarının ormanlar, tarım alanları ve yerleşim yerleriyle nasıl iç içe geçtiğini ortaya koyuyor.
ANKARA'DA MADENCİLİĞİN BİLANÇOSU
Kolektifin derlediği verilere göre MAPEG, 2023 yılı başından bugüne Ankara'da toplam 69 maden ruhsat sahasını ihaleye çıkardı. Bu sahalardan 39'u, 42 farklı maden şirketine satıldı. İhaleye çıkarılan ruhsat sahalarının toplam büyüklüğü 41 bin 98 hektara ulaşırken, satışı gerçekleşen alanlar 22 bin 403 hektar oldu. Satılan sahalar arasında bin hektardan büyük 11 mega maden ruhsatı bulunuyor.
Kolektifin verilerine göre en büyük ruhsat alanları Entegre Harç Sanayii, OYAK Çimento ve Esan Eczacıbaşı'nın elinde bulunuyor. Bu şirketler, binlerce hektarlık alanı kapsayan ruhsat sahalarıyla Ankara'daki madencilik faaliyetlerinde öne çıkıyor. Satılan ihalelerden yalnızca 7'si için ÇED süreci yürütüldü. Bu projelerin 4'ü için "ÇED gerekli değil" veya "ÇED olumlu" kararı verilirken, 3 projenin ÇED süreci halen devam ediyor.
İHALESİZ SATIŞLAR DİKKAT ÇEKİYOR
Kolektifin çalışmasına göre Ankara'daki madencilik yayılımı yalnızca MAPEG ihaleleriyle sınırlı değil. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına bağlı Taşınmaz Komisyonu, 2022 yılı başından Aralık 2025'e kadar kentte ÇED süreci başlatılmamış 203 ruhsat sahasını ihalesiz biçimde maden şirketlerine devretti. Bu ruhsatlar arasında çok sayıda kalker, mermer, linyit kömürü ve alçıtaşı sahası yer alırken; Ankara'da 6 altın madeni ruhsatı bulunduğu da kolektifin verileri arasında yer alıyor.
205 PROJE ÇED SÜRECİNDE
Kolektifin verilerine göre Ankara'da 2023 yılı başından bugüne 205 maden projesi ÇED sürecinde bulunuyor. Projelerin önemli bir bölümünü kalker ocakları, kırma-eleme ve hazır beton tesisleri oluşturuyor. Kömür arama, alçıtaşı, bentonit ve jeotermal arama projeleri de kent genelinde yayılıyor. Hazırlanan haritalar, Kızılcahamam, Çubuk, Gölbaşı, Ayaş ve Haymana gibi ilçelerde maden ruhsatlarının köy yerleşimlerine, tarım alanlarına ve ormanlara metreler kala uzandığını gösteriyor.
Polek Ekoloji Kolektifinin uyarılarına göre Ankara örneği, madencilik faaliyetlerinin etkilerinin çoğu zaman kamuoyunun haberi olmadan ve yıkım başlamadan önce şekillendiğini ortaya koyuyor. Kolektif, bu verilerin yerel halk ve yaşam savunucuları için bir erken uyarı niteliği taşıdığına dikkat çekiyor.