HDP Milletvekili Çepni'den Bakan Kurum'a sorular
HDP Milletvekili Murat Çepni, İzmir'de kentsel dönüşümle birlikte eski binaların asbest için gerekli önlemler alınmadan yıkıldığını kaydetti. HDP Milletvekili Çepni, Bakan Kurum'a yönelttiği sorularla konuyu Meclis gündemine taşıdı.
İzmir'in Karabağlar ilçesi Uzundere Mahallesi'nde tarım alanına moloz ve hafriyatlar on yıldır kaçak olarak dökülüyor. Uzundere Harmanyeri Kentsel Koruma Derneği'nin talebi üzerine, İzmir İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi Asbest Çalışma Grubu'nun yaptığı inceleme sonucunda döküm yapılan alanda asbest olduğu tespit edildi.
Bu alanın yanından Konak, Karabağlar ve Bucak'tan geçerek İzmir Körfezi'ne akan Meles Deresi'nin en büyük kolu geçiyor ve etrafı zeytin ağaçları ile kaplı. Yağışlı havalarda, asbestli atıklar, moloz, hafriyat ile çeşitli çöpler, dere yatağına karıştıktan sonra şehrin içinden geçerek İzmir Körfezi'ne kadar gidiyor ve asbest rüzgarlı havalarda Uzundere Mahallesi'ne kadar ulaşıyor. Bölge halkı, kaçak döküm yapılan tarım alanında önceki yıllarda ekim dikim yapıldığını, hayvanların otlatıldığını, derenin içinde balıkların yaşayıp suyunun içildiğini belirterek temizlenmesi için Belediye ve Valiliğe başvurmuş ancak sonuç alamadı.
Yıllardır atıkların denetimsiz olarak bu alana atılması halkın sağlına zarar veriyor ve ciddi çevre kirliliğine neden oluyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın sıfır atık projesini uygulamaya koymasına karşın yıllardır bu alanda bulunan kanserojen ve zehirli maddeler içeren moloz ve hafriyatı temizlememesi büyük tezat oluşturuyor.
Kentsel dönüşümle birlikte, eski binalar, asbest için gerekli tedbirler alınmadan yıkılıyor. Asbest içeren atıklar oldukça önemli bir çevre ve halk sağlığı sorunu oluşturuyor. Asbestin bertaraf edilmesinde belediyeler ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı arasında da yetki karmaşası da bulunuyor. Asbest bulunan alanların saptanması, bertaraf edilmesi, halkın asbest konusunda bilinçlendirilmesi için gerekli tedbirlerin alınması ve moloz ve hafriyatların çevreyi kirletecek şekilde rastgele alanlara atılmaması için gerekli tedbirlerin acil alınması gerekiyor.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) İzmir Milletvekili Murat Çepni, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum'a yönelttiği sorularla durumu Meclis'e taşıdı. Çepni, şu soruları yöneltti:
■ "Uzundere Mahallesi'ndeki tarım alanına, 10 yıldır moloz ve hafriyatların kaçak olarak döküldüğü ve bu alanın çöplüğe dönüştüğü Bakanlığınızın bilgisi dahilinde midir? Bu alanın temizlenmesi için girişiminiz olacak mıdır? Bu konuda Belediye ile iş birliği yapacak mısınız?
■ Bu alana dökülen moloz ve hafriyatlarda asbestin tespiti Bakanlığınız tarafından da yapılmış mıdır? Bu alandaki asbestin bertarafı için planlamanız ne şekildedir?
■ Bu alana dökülen atıkların toprağa ve suya verdiği zararlar tespit edilmiş midir? Tarım alanı zarar gören yöre halkının mağduriyetini gidermek için ne gibi çalışmalarınız olacaktır? Bu alan için Tarım ve Orman Bakanlığı ile iş birliğiniz olacak mıdır?
■ Moloz ve hafriyat atıklarını bu alana uygunsuz bir şekilde dökenler tespit edilmiş midir? Bu konuda gerekli yasal işlemler başlatılmış mıdır? Türkiye genelinde moloz ve hafriyatların çevreyi kirletmeyecek ve görüntü kirliliği yaratmayacak şekilde kaldırılması için çalışmanız var mıdır?
■ İzmir'de ve Türkiye genelinde, asbeste bağlı olarak gelişen hastalıkların saptanması ve çözüm üretilmesi için Sağlık Bakanlığı ile bir iş birliğiniz olacak mıdır?
■ Dünyada kentsel dönüşüm sırasında çevreye asbestin yayılmasını önleyici tedbirler alındıktan sonra binalar yıkılmaktadır. Kentsel dönüşüm kapsamında yıkılacak binalarda asbestin olup olmadığı araştırılıp, asbest yok edildikten sonra yıkıma izin verilmesi için Bakanlığınızın belediyeler ile iş birliği var mıdır? Bu konuda yeterli donanıma sahip teknik ekip oluşturulmuş mudur? Kentsel dönüşüme girecek binalarda yıkımdan önce asbest tespitini zorunlu kılacak yasal düzenlemeleri yapacak mısınız?
■ İnşaatlarda kullanılan ürünlerinde asbestin kullanılmaması için gerekli denetimler yapılmakta mıdır? Asbest içeren malzeme kullananlara karşı ne gibi yaptırımlar uygulanmaktadır?
■ Bakanlığınız, etkin uygulanacak ve belediyeler ile yetki karmaşasını giderecek asbest yönetmeliği çıkartmak için gerekli çalışmaları yapmakta mıdır?"